Voor een boekbespreking, klik hier

Tekst achterzijde boek:

De klassieke Japanse poëzie kende van oorsprong twee genres, de vijfregelige waka of tanka en de renga, het kettingvers. In hun inleiding schetsen de vertalers beknopt de ontwikkeling van deze beide ‘oervormen’ en geven zij voorbeelden van de hand van de beroemdste beoefenaars ervan.

In de eerste helft van de twaalfde eeuw ontwikkelt zich uit de speelse en geestige ‘korte renga’ de meer literaire en viruoze, maar niet minder amusante ‘lange’ of ‘ketting-renga’. Deze bestaat uit drie regels van eerst vijf, dan zeven, en weer vijf lettergrepen, gevolgd door twee regels van zeven lettergrepen, daarna weer vijf-zeven-vijf, zeven-zeven, vijf-zeven-vijf, enzovoort.

Met de legendarische Japanse dichter Matsuo Basho (1644-’94) bereikte de kettingverskunst haar hoogtepunt. Men spreekt dan over de renku, die door een gezelschap van dichters tijdens een poëzie-zitting werd beoefend en die zich, als een dichterlijke beurtzang, over zesendertig verzen uitstrekte. In De Zomermaan zijn dir eberoemde zittingen uit de school van Basho opgenomen.

De vertalers behandelen de vormvoorschriften en de belangrijke begrippen uit de cultuur rond deze spontane poëzievorm. Voort geven zij toelichting die naast de verzen op de linkerbladzijde is afgedrukt, zodra verwijzingen onduidelijk zijn voor de westerse lezer en wanneer de verbindingen van vers tot vers zo ragfijn zijn dat zij door niet-Japanse ogen niet meer kunnen worden waargenomen. Het komt ook dikwijls aan op het maken van een zorgvuldige keuze uit de talloze interpretaties die in de loop der eeuwen van deze, in Oudjapans opgetekende verzen zijn gegeven.

Maar deze poëzie is geenszins zwaar op de hand. Zowel in de titelzitting De Zomermaan als in beide andere, Ebisu-ko en De eerste sneeuw, wordt de boventoon vooral door lichtvoetige wendbaarheid gevoerd en door geestige, aforistische observaties.