Max Verhart

Yu Chang: seeds. Red Moon Press, Winchester VA (USA) 2009.
ISBN 978-1-893959-87-3. 64 (ongenummerde) bladzijden. Prijs $12.

Yu Chang is één van die Amerikaanse haikudichters die in simpele woorden alledaagse dingen schetst, die niettemin het beleven van het zijn (mijn omschrijving van wat ik als het wezen van haiku beschouw) weet op te roepen. Veel van zijn werk verscheen in tijdschriften, zowel in druk als op internet, en in bloemlezingen, maar seeds (zaadjes) is bij mijn weten zijn eerste individuele bundel. De titel zal zijn ontleend aan:

starry night                                                                               sterrennacht
biting into a melon                                                                  in een meloen bijten
full of seeds                                                                              vol zaadjes

Deze haiku kan als één zin worden gelezen: de sterrennacht bijt in een meloen vol zaadjes – wat geen materiële waarheid is, maar wel als poëtische waarheid ervaren kan worden. Maar hij kan ook gelezen worden als een nevenschikking: sterrennacht / ik bijt in een meloen vol zaadjes. En natuurlijk speelt hoe dan ook sterk de overeenkomst mee tussen de ontelbare sterren aan de hemel en de talloze zaadjes in de meloen. Kortom: een betrekking tussen het boven- en
ondermaanse.

Nog een gedicht met sterren:

starlit sky                                                                                  sterrenhemel
are you sure                                                                             weet je zeker dat we
we are alone                                                                            alleen zijn

Eveneens een haiku die als één zin gelezen kan worden én als een nevenschikking. De vraag naar het al dan niet alleen zijn kan begrepen worden als de existentiële vraag of er elders in dat uitgestrekte universum nog andere intelligent leven voorkomt. Maar een meer romantische lezing is dat de dichter, met zijn gezel(lin) onder die stralende sterren, wil weten of er niemand anders in de buurt is.

small town                                                                               klein stadje
my accent start                                                                        mijn accent brengt
a conversation                                                                         een gesprek op gang

Een mijns inziens eenduidige haiku,die een hele herkenbare situatie schetst, ook voor onze streken: ‘Volgens mij komt u uit Groningen!’ En zo begint een gesprek tussen vreemden. Maar betrekken we de naam van de dichter erbij, Yu Chang, dan zou het wel eens om een Chinees accent kunnen gaan…

Seeds is een weinig omvangrijk boekje, maar vanwege de kwaliteit beslist de moeite waard.