Verslag door Jean-Marie Werrebrouck:
Zondag 27 oktober 2024, landelijke dag van de stilte, was het aan Vlaanderen om de jaarlijkse ontmoetingsdag in te richten. En waar kon dat beter dan in het vertrouwde Districtshuis van Wilrijk? Met 50 inschrijvingen, fifty-fifty Vlaanderen en Nederland, noteerden we een meer dan behoorlijke opkomst. Na de koffie en de babbelkoeken werden de deelnemers uitgenodigd voor de video Haiku, the Art of the Present Moment van Madelon Hooykaas en Elsa Stansfield, geïnspireerd op Basho’s De Smalle Weg naar het Hoge Noorden.
Terug naar het hier en nu. Freddy Vandekerckhove verwelkomde en vroeg alvast een applaus voor Ferre Denis die de organisatie van de haikudag meer dan 40 jaar op zich nam. Met hAikuvonken (met de ‘A’ van Antwerpen) is de toekomst verzekerd, Ferre, al wordt het een uitdaging, maar het lukt ons wel. Johan Teirlinck, kunstenaar, auteur en docent, keek naar de haiku in de Lage Landen vanuit twee standpunten: de schrijver en de lezer. Wat kan je als schrijver uitdrukken in een haiku dat je niet of veel moeilijker kan uitdrukken in een ander genre en wat hoop je te lezen in een haiku dat je niet of veel zeldzamer kan vinden in een ander genre? Boeiend en geïllustreerd met talrijke voorbeelden.
Tijd voor een muzikaal intermezzo door Ben Van Nespen op orgel met Berceuse sur deux notes qui cornent (1929) van Jehan Alain (1911-1940), Souvenir (1983) van John Cage (1912-1992), en Alba II (1993) van Wannes Vanderhoeven (° 1971). Met responskaartjes konden deelnemers tijdens de pauze laten weten wat hen van de causerie vooral was bijgebleven. Samengevat was dat vooral de binnen-, de buiten- en de bovenwereld, verbinding, verwondering en verdieping, de beweging tussen tijd en plaats, en de vrijheid en flexibiliteit van de vorm met focus op de inhoud van de haiku.
Na de pauze volgde Overture to Orpheus (1982) van Louis Andriessen (1939-2021) op klavecimbel.
Waar we met zijn allen toch ook zaten op te wachten: de Paul Merckenprijs 2024 voor tanrenga. Tanrenga is een poëtische dialoog waarin twee dichters door samenwerking en creatieve wisselwerking verbinding maken, elkaar leren kennen en de Japanse poëzietraditie voortzetten. De laureaten werden bekend gemaakt door Inge Steenmeijer en Marian Poyck. Niet zonder vooraf nog even de criteria en de gevolgde procedure toe te lichten. Een honderdtal inzendingen, wat een succes want een moeilijke opdracht! Het winnende duo ontving een certificaat en 250 euro, voor de tweede en derde prijs lag er respectievelijk 150 en 100 euro klaar. Applaus en felicitaties! De winnende verzen en de eervolle vermeldingen voorzien van een inleiding en de bijbehorende juryrapporten staan bij wijze van verdere kennismaking met deze interactieve versvorm in het jet winternummer van Vuursteen. De voormiddag werd besloten met de presentatie van het digitale Aan het woord 2024 dat in primeur online werd ‘overhandigd’ aan Arie de Kluijver, voorzitter van HKN, met vakantie in Indonesië. Dank aan Riet de Bakker voor het verzamelen van de verzen en Jan Guichelaar voor de opmaak.
Tijdens en na de copieuze lunch in buffetvorm was er ruim tijd om bij te praten en langs te lopen op de foto/haikutentoonstelling in samenwerking met fotokring ICON, langs de boekenstanden, bij de haiku-kaleidoscoop en de vele curiosa.
Na de middag kregen duo’ s de gelegenheid om in babbelhoekjes samen een tanrenga te brouwen, waren er begeleide werkgroepen voorzien en had Luc Barbé het intussen uitgebreid over hAIku en ChatGPT: hoe werkt dat, wat kan het worden, welke zijn de mogelijkheden en de risico’s. Voer voor overleg op de redactie van Vuursteen ook want wat met het ingezonden werk? Het werd een interessante dialoog met het publiek over de razendsnelle opmars van AI, in die mate zelfs dat Leopold Van Beneden, 101 intussen, ter plekke inspiratie vond voor een gelegenheidshaiku die hij niet alleen twee keer las maar ook met brio zong:
als AI het moment,
ja zelfs de haiku vervangt:
ai,ai,ai,ai,ai!
Gevraagd naar feedback over de haikudag was er veel lof voor de variatie in het programma, de warme ontvangst en de afwisseling tussen inhoudelijke lezingen, poëzie-uitwisselingen en kunstzinnige activiteiten. De dag bood de ruimte voor diepgaande reflectie en verrijking, waarbij velen aangaven dat ze nieuwe inzichten hadden opgedaan en dat de onderwerpen hen tot nadenken hadden gestemd. Daarnaast waardeerden deelnemers de sociale aspecten van de dag: het maken van verbindingen met anderen, het delen van gedachten en de gezamenlijke creatieve ervaring. Er was zelfs een reflectie over de rol van technologie, met ChatGPT als onderwerp van discussie in relatie tot poëzie en persoonlijke stijl, wat duidt op een interessante kruisbestuiving tussen traditie en innovatie.
De haikudag 2024 werd gezellig samen afgesloten met de laatste babbelkoekjes, schouderklopjes, zoenen en een tot weerziens in 2025 in Nederland!
drie vriendinnen
eten bijbabbelbroodjes
tot de zaak sluit
Riet De Bakker
De Haiku-Ontmoetingsdag 2024 van H-cV en HKN is dit jaar in Vlaanderen op zondag 27 oktober in het Districtshuis, Bist 1, in Wilrijk. Deelnemers worden met open armen ontvangen vanaf 9u30 met koffie of thee én babbelkoeken. De dag wordt georganiseerd door Haiku-centrum Vlaanderen. Het thema is: ‘Haiku, wat nu’.
Deelname aan de ontmoetingsdag is gratis, liefhebbers (en wie is dat niet) van een copieuze lunch dienen wel vooraf te reserveren door 25 euro over te schrijven op BE41 7510 0152 9610 van H-cV met als mededeling ‘ontmoeting 2024’.
Het volledige programma verschijnt in het herfstnummer van Vuursteen en op de sites van H-cV en HKN, maar er is al zeker de prijsuitreiking van de Paul Mercken tan-renga haikuwedstrijd. Het winnende duo ontvangt 250 euro, voor de tweede en derde prijs ligt er respectievelijk 150 en 100 euro klaar.
Alle info: jeanmarie.hcv@gmail.com