Afbeelding: An van Waardenburg

Verslag van de jaarlijkse Ontmoetingsdag van Haiku Kring Nederland, gehouden op zaterdag 13 oktober 2018. Het gastheerschap lag dit jaar bij de Kring Almere.

De Kring Almere realiseerde zich in de voorbereiding van de dag dat veel mensen nog nooit in Almere zijn geweest en misschien uit zich zelf er nooit naar toe zullen gaan. Voor Almere geldt helaas het gezegde dat onbekend onbemind maakt. Terwijl Almere heel verrassend is. Als spoor door de dag loopt het thema ‘Waar bent u eigenlijk vandaag?’ Een paar voorbeelden.

De Kring Almere noemt zich zelf een kring op de zeebodem en heeft zijn eerste bundel ook zo genoemd. De promotiefilm van de kring laat zien hoe die zeebodem er na het droogvallen in 1968 uitziet. Lege ruimten, natuurgebieden, prachtige randmeren en steden. Steden waarvan Almere de grootste is en waarin veel gebeurt. Een gebied dat inspireert tot haiku’s maken.

Freek Rebel

Lezing over Almere en Staatsbosbeheer

Staatsbosbeheer werd uitgenodigd om over hierover te vertellen. Het is voor een organisatie als Staatsbosbeheer een groot verschil of je oude natuur op de Veluwe beheert of dat je een immense kleivlakte moet inrichten. Een spoor is ook de locatie waar de dag zou plaatsvinden, in de Bierbrouwerij op het Stadslandgoed de Kemphaan met als overburen het opvangcentrum van Stichting Aap, slechts 2 km van het stadscentrum. De kemphaan die op de kaft van de bundel met inzendingen prijkt, het restaurant dat ‘broodjes aap’ serveerde. Dat alles moest de genodigden een beeld geven waar zij terecht waren gekomen.

Toen dit alles bedacht en voorbereid was, werden leden van de Kring Almere wel een beetje zenuwachtig. Zou men de locatie kunnen vinden, zou men de trap naar de zaal kunnen nemen, zou er niet te veel pannenkoekengeur in het restaurant hangen, zou het tijdschema aangehouden kunnen worden, zou de intekenlijst overeenkomen met die mooie buttons etc. Dit soort zorgen horen nu eenmaal bij een gastheerschap en blijken vaak achteraf voor niets te zijn gemaakt. Ook nu weer, want uit alle delen van het land kwamen haikuminnaars nieuwsgierig en op tijd aan en vormden een fijn en inschikkelijk publiek.Toen iedereen weer naar hoger gelegen gebieden was afgereisd heeft de Kring Almere nog een afzakkertje op haar zeebodem genomen. Dit was een verslag over HOE de dag verliep, hieronder over WAT er plaatsvond.

Na het welkom, uitgesproken door Ivonne Liebregts van de Kring Almere en Arie de Kluijver voorzitter van Haiku Kring Nederland, krijgt Freek Rebel van Staatsbosbeheer het woord. Freek gaat in op de functie die Staatsbosbeheer in de Noordoostpolder en de Flevopolders heeft. Hij doet dit aan de hand van kaarten. De taak van Staatsbosbeheer in een dergelijk gebied, dat nog steeds aan het ontstaan is, moet gericht zijn op de verhouding tussen het groeiend aantal inwoners van 0 naar 200.00 en vervolgens naar 350.000 en de verdeling van het Groen tussen de woongebieden. Sinds kort moet er ook rekening worden gehouden met de Floriade. Er kan heel veel als je zoveel grond tot je beschikking hebt, maar de tegenvallers zijn dan ook navenant, zoals de berkenziekte bijvoorbeeld.

De tankawedstrijd. Uitreiking van de Paul Merckenprijs

Nadat de vragen aan Freek Rebel zijn beantwoord, wordt er doorgegaan met het onderdeel de uitreiking van de Paul Mercken prijs voor de drie beste tanka’s.  De jury, bestaand uit Jeanine Hoedemaker, Jaap de Mol en Arnold Vermeeren roepen de prijswinnaars naar voren. Paul Mercken staat klaar en vertelt dat hij het fijn vindt om zelf bij de uitreiking aanwezig te zijn en dat hij vast van plan is om door te gaan met het uitschrijven van de jaarlijkse wedstrijd. Het thema voor volgend jaar luidt: Haiku Suite.

Willy Callens en Jeanine Hoedemaker

Hieronder volgen de namen van de winnaars en hun winnende tanka.

De 1e prijs: Willy Callens

hoe zacht jouw handen
nu ik jouw nagels knip
merk ik het pas-
uit mijn kindertijd bleef me
vooral jouw strenge hand bij

2e prijs: Jaap Boekhout

mijn oma, nog zie
ik haar zitten voor het raam
van haar woonkamer
het buitenleven speelde
zich af in ‘t spionnetje

3e prijs: Arno Groote

Japanse wierook
kringelt op in de zendo
en stilte daalt neer
als de tempelbel verstomt
hoor je alleen jezelf nog

Paul Mercken

De verslaggeefster van deze dag interviewt jurylid Jaap de Mol nog even na afloop. Hoe was het om in de jury te zitten?  Jaap legt uit dat hij degene was die de tanka’s verzamelde en de namen van de inzenders dus kende en daarom niet mee kon jureren. De inzendingen moesten geanonimiseerd worden, zodat er ‘blind;’ gejureerd kon worden. Gezien het aantal inzendingen was het jureren een enorme klus. De winnaar van de 1e prijs wil desgevraagd wel vertellen hoe hij zich voelt. Overdonderd dus. Hij vertelt dat hij nog een groentje is in de bloeiende Haikuwei. Hij beoefent de kunst nog maar kort. “Ik kom aanlopen en bam! De eerste prijs! Zo gek.”

Tijd voor de lunch. Maar de rijk gesorteerde boekentafel lokt ook. Zo zelfs dat het restaurant meldt dat de soep koud wordt. Ivonne Liebregts verzoekt iedereen om op tijd terug te zijn voor het onderdeel Muziek.  Gelukkig is de lunchtijd ruim bemeten en kan er rustig gegeten en gezellig gepraat worden. Een rondje langs de etenden leert dat men het naar de zin heeft.

De Muziek

Nico van Dam, Arthur Klaassen en Jan Guichelaar

Jan Guichelaar en Arthur Klaassen staan al klaar. Jan legt uit dat hij als componist geprobeerd heeft om haiku’s te vertolken in muziek. De 17 lettergrepen te vatten in noten. Hij heeft twee muziekstukken gecomponeerd. Het eerste stuk omvat de 17 lettergrepen op formalistische wijze, in het tweede zijn sfeer en inhoud in noten omgezet. Jan componeerde aanvankelijk voor blokfluit, maar heeft de stukken bewerkt voor de hobo, het instrument dat Arthur bespeelt. Nico van Dam leest een haiku voor en Arthur en Jan beginnen te spelen. Het resultaat is verbluffend. Het publiek wordt op deze manier op zes prachtige haiku’s getrakteerd. Hieronder volgen er drie. Mooi om te lezen, maar eigenlijk moet je deze drie mannen aan het werk zien.

O, oude vijver
een kikvors springt van de kant
geluid van water

de maan even aan de hemel
de boomtoppen eronder
druipen van de regen

zelfs zo’n verrekte kraai
ziet er nog mooi uit
‘s ochtends in de sneeuw

De Workshops

Na dit muzikale intermezzo is het tijd voor de workshops. Er wordt massaal voor de Ginko over het Stadslandgoed gekozen. Het is ook zulk mooi weer, zo mooi dat de workshop die de bundel met inzendingen zal bespreken ook een plaatsje buiten zoekt. Foto’s laten zien dat men hard aan het werk is rond de houten picknickbank.De workshop haiku’s maken aan de hand van de binnen tentoongestelde kunst bewaren we voor slecht weer. Bij terugkomst melden de wandelaars dat het een mooie wandeling was, die inspireerde tot haiku’s schrijven. Iemand schreef onderweg zes haiku’s.

De (vertraagde) koffie en thee wordt mee naar buiten genomen. Er is nog tijd over voor het voorlezen van vijf haiku’s en dan is het tijd om deze dag af te sluiten. Ivonne Liebregts doet dat namens de Kring Almere en Arie de Kluijver namens het bestuur. Hij laat zijn enthousiasme stevig blijken, wat de Almeerders doet stralen.

Verslag geschreven door Veronica Stutvoet met foto’s van Joop Hagen.